Cy: Yn y galon parc cenedlaethol Eryri, roedd dydd yn dechrau.
En: In the heart of the Snowdonia National Park, the day was beginning.

Cy: Roedd yr haul yn esgyn uwchben yr ucheldiroedd, yn taflu golau cynnes dros gopaon y mynyddoedd.
En: The sun was rising above the highlands, casting warm light over the mountain peaks.

Cy: Roedd Eleri, Dafydd, a Megan yn cerdded trwy'r coedwig drwchus.
En: Eleri, Dafydd, and Megan were walking through the dense forest.

Cy: Roeddent yn anturwyr ifanc, bob amser yn chwilio am gyfrinachau'r byd natur.
En: They were young adventurers, always searching for the secrets of the natural world.

Cy: "Edrychwch yma," sibrydodd Eleri yn llawn cyffro.
En: "Look here," Eleri whispered excitedly.

Cy: Roedd hi'n sefyll o flaen mynedfa trechlyd i ogof dywyll.
En: She was standing in front of a dominant entrance to a dark cave.

Cy: Roedd brwyn a mwsogl wedi cwmpasu'r agoriad felly roedd yn anodd ei weld.
En: Rushes and moss had covered the opening, making it hard to see.

Cy: Roedd hi'n yrfaidd.
En: She was intrigued.

Cy: "A ydw i'n gweld cerfluniau ar y waliau?
En: "Do I see carvings on the walls?"

Cy: " gofynnodd Dafydd, yn edrych yn ofalus.
En: asked Dafydd, looking carefully.

Cy: Arweiniodd Megan y ffordd i mewn gyda'u lamp fflach, yn taflu golau arnynt.
En: Megan led the way inside with their flashlight, casting light on them.

Cy: Yn sydyn, nesaf i'r wal roedd carreg fawr gyda chyfres o symbolau arno.
En: Suddenly, next to the wall was a large stone with a series of symbols on it.

Cy: Roedd y symbolau hyn yn edrych yn hen ac wedi eu cerfio gyda gofal.
En: These symbols looked ancient and carefully carved.

Cy: "Beth all hyn fod?
En: "What could this be?"

Cy: " gofynnodd Megan, yn plygu i archwilio.
En: asked Megan, bending to examine it.

Cy: "Hen rar," ymatebodd Dafydd, gydag edrychiad deallus.
En: "An old mystery," replied Dafydd, with a knowledgeable look.

Cy: Wrth iddynt symud ymlaen yn yr ogof, darganfyddon nhw beth oedd yn edrych fel llong pridd gyda cherfluniau arno.
En: As they moved further into the cave, they discovered what looked like a clay vessel with carvings on it.

Cy: Llwfodd golau'r lamp fflach dros yr arteffact rhyfeddol hwn, a sylweddolwyd ei bwysigrwydd ar unwaith.
En: The flashlight's beam illuminated this remarkable artifact, and they realized its significance instantly.

Cy: "Rhaid i hyn fod yn bwysig," dywedodd Eleri.
En: "This must be important," said Eleri.

Cy: "Angen i ni ddarganfod mwy.
En: "We need to find out more."

Cy: "Roedd yn bendant rhywbeth wedi’i guddio.
En: There was definitely something hidden.

Cy: Roedd popeth yn cyfeirio at gyfrinach hanesyddol oedd yn aros i gael ei datgelu.
En: Everything pointed to a historical secret waiting to be unveiled.

Cy: Aethon nhw yn ddyfnach i'r ogof a darganfod cist hen gyda dolenni mwynau.
En: They went deeper into the cave and found an old chest with metal handles.

Cy: Roedd gwaith celf addurnol arno yn anhygoel.
En: Its decorative artwork was incredible.

Cy: Agorodd Eleri'r cist yn ofalus a chanfod llawysgrif hen iawn y tu mewn.
En: Eleri carefully opened the chest and found a very old manuscript inside.

Cy: Fel y darllenodd Dafydd y llawysgrif, roedd stori’n dod yn amlwg.
En: As Dafydd read the manuscript, a story began to emerge.

Cy: Roedd yn debyg i'r stori said: ei fod wedi gweld hyn yn ei ddyddiau ysgol.
En: It was similar to a story he had seen during his school days.

Cy: Gwnaeth ef a Megan ei ddarllen i gyd.
En: He and Megan read it all.

Cy: Roedd yn disgrifio arteffact oedd wedi’i wneud gan hen ddyn ifanc oedd yn gallu newid hyd hanes Cymru.
En: It described an artifact made by an ancient young man that could change the course of Welsh history.

Cy: Hefyd roedd yn sôn am dynged Cymru os byddai’r arteffact yn cael ei ddefnyddio’n anghywir.
En: It also mentioned the fate of Wales if the artifact were used incorrectly.

Cy: Gyda'u gallu i ddeall y llawysgrif, roedd y tri’n teimlo tasg fawr o'u blaenau.
En: With their ability to understand the manuscript, the three felt a great task ahead of them.

Cy: Roedd y cyfrinach hwn yn rhy fawr i'w chuddio.
En: This secret was too big to hide.

Cy: Felly, dychwelon nhw’r arteffact i sefydliad hanesyddol lleol.
En: So, they returned the artifact to a local historical institution.

Cy: Roedd eu darganfyddiad yn dod yn newyddion cenedlaethol.
En: Their discovery made national news.

Cy: Roeddant wedi darganfod rhan bwysig o hanes Cymru a allai newid popeth.
En: They had uncovered an important part of Welsh history that could change everything.

Cy: Buont yn gofalu bod yr arteffact yn cael ei gadw’n ddiogel ac yn y fan iawn.
En: They ensured the artifact was kept safe and in the right place.

Cy: Roedd y tri ohonyn nhw yn teimlo bod rhywbeth arbennig wedi’i gyflawni.
En: The three of them felt something special had been achieved.

Cy: Roedd cyfrinach hen wedi ei datgelu a hanes Cymru wedi’i newid am byth.
En: An ancient secret had been revealed and the history of Wales had been changed forever.

Cy: Roedd yn stori oedd yn dechrau gyda dirgelwch mewn ogof ac yn gorffen gyda thrysor hanesyddol yn dod i'r wyneb.
En: It was a story that began with a mystery in a cave and ended with a historical treasure coming to light.

Cy: Roedd Snowdonia Cenedlaethol yn lle roedd hanes newydd wedi’i hysgrifennu, diolch i Eleri, Dafydd, a Megan.
En: Snowdonia National Park was a place where new history had been written, thanks to Eleri, Dafydd, and Megan.